Pocztówki Zabrze

Pierwsza zabrzańska pocztówka (1897) ?

Zabrzański historyk, pan Piotr Hnatyszyn w albumie „Zabrze na dawnej pocztówce” informuje że ogłoszenie o pojawieniu się w sprzedaży pierwszych zabrzańskich pocztówek pojawia się w dzienniku „Zabrzer Anzeiger” 13 czerwca 1897 roku, a ich wydawcą jest księgarnia Maxa Czecha.
Nie wyklucza to jednak istnienia jeszcze wcześniej wydanej kartki.

O pocztówce.

Wydrukowano metodą litografii. Technikę tą wynalazł Alois Senefelder, a miało to miejsce w 1798 roku. Jest to druk płaski, a rysunek nanosi się na kamień litograficzny i nim wykonuje się odbitki . Kartki litograficzne z czasem zostały zastąpione tymi fotograficznymi.

Stempel pocztowy na tej pocztówce nosi dokładnie datę ogłoszenia o wydaniu pierwszej pocztówki z widokiem Zabrza,

O litografii i pierwszych pocztówkach przeczytać można tu.

Gruss aus Zabrze.

Verlag von Max Czech.

Co przedstawia.

1

Pierwsze ujęcie z lewej pokazuje nam fragment najbardziej znanej ulicy w mieście, która nosiła nazwę Kronprinzenstrasse, a obecnie jest to Wolności. Ten pojazd na obrazku to nic innego jak tramwaj parowy, który po Zabrzu jeździł od 1894 roku. Po czterech latach zaczęto zastępować je elektrycznymi, po uruchomienia elektrowni w Zaborzu i Chorzowie.

2

Drugi obrazek to dawna wieś Doroty, którą stała się częścią Zabrza w 1905 roku. Dokładniej widzimy tu budynek starostwa powiatowego. Jego budowę rozpoczęto w 1874 roku, a w 1894 roku miała miejsce pierwsza rozbudowa, w wyniku której dodano skrzydło południowe. W 1906 roku powiększono budynek o skrzydło północne.

Obok mamy budynek sądu, ale jeszcze przed rozbudową, którą nastąpiła w 1907 roku.

3

Ostatnim przystankiem i obrazkiem będzie dworzec główny. Lata temu Andrzej Dutkiewicz napisał o nim świetny wyczerpujący tekst, do którego podam link, a tu przypomnę trochę historii w skrócie.

Dworzec zbudowany został już w 1845 roku i stanął wtedy jeszcze wśród szczerych pól. Widzimy tu pierwszy duży budynek dworca, z czasem dobudowano do niego inne, gdyż ilość przewozów wzrastała. Historia głównego dworca kończy się w 1964 roku, kiedy to zostaje wyburzony, by zastąpił go nowy, który oddany został do użytku w 1967 roku. Po więcej, jak już wspomniałem, zapraszam was do tekstu Andrzeja. Jest tam też dużo starych zdjęć.

4

Kartkę wysłano w dniu 12 czerwca 1897 roku z Wrocławia.

O wydawcy.

W tym samym albumie znajdziemy kilka ciekawych faktów o wydawcy. Max Czech przybył do Zabrza już w 1887 roku i 1 listopada otworzył księgarnię. Znajdowała się ona w przybudówce do nieistniejącego już domu przy ulicy Wolności 292. W 1898 roku uruchomił własną drukarnię z kolei w okolicach 1904 roku przeprowadził się w pobliże budynku pod numerem 298. Pierwsze pocztówki wydał w czerwcu 1897 roku, natomiast ostatnie w początkach lat 30. XX wieku.

Opracował Rafał Tylenda.     Pocztówka z jego kolekcji.      28.06.2023


https://pl.wikipedia.org/wiki/Litografia – Wikipedia o technice litografii
http://aplus.historia-zabrza.pl/zabrze_dworzec_zabrza.html –  świetny tekst Andrzeja o dworcu