Pocztówki Zabrze

Prezydium Policji przy ul. De Gaulle´a.

Ten gmach stojący na zbiegu ulic De Gaulle´a. i 1maja do dziś budzi podziw swym ogromem i ceglaną fasadą. Mimo iż wielu Zabrzan chodziło tam do szkoły, ma on swoje tajemnice…

Gestapo policja

Hindenburg-Górny Śląsk, Urząd Policji.

Hindenburg-Górny Śląsk, Urząd Policji.

Wydawca: C.W. Mierzwa Hindenburg Oberschl.

Jego budowę rozpoczęto w 1930r na skrzyżowaniu ulic Hatzfeldstrasse oraz Ebertstrasse (później Adolf Hitlerstrasse). Budynek projektu Ericha Böddickera (Böddigera) poświecono 8 września 1933r.

Był on największym kubaturowo obiektem budowlanym w ówczesnym Hindenburgu. Modernistyczny gmach był siedzibą prezydium policji (Polizeipräsidium) oraz Tajnej Policji Państwowej Gestapo. W latach wojennych w piwnicach znajdowało się więzienie. We wspomnieniach Józefa Mikusza założyciela Polskiej Organizacji Partyzanckiej wyglądało to tak:

Gestapo mieściło się tam gdzie dziś jest Komenda Miejska Policji. Zawołano mnie na śledztwo do sali śledczej. Gdy wszedłem to zobaczyłem że w kącie w rogu stoi mężczyzna. Kazali mu się odwrócić i pytają mnie “kto to jest?!”Ja patrzę i mówię,że nie znam. A oni do mnie “Jak to ty bydlaku”.A to był mój najlepszy kolega Jerzy Nocoń, tak mocno zbity że go nie poznałem. Po wojnie chciałem się dostać do tych pomieszczeń,ale ORMO mi nie pozwoliło. W czasie śledztwa była tam też kobieta która protokołowała. Była też ściana ze styropianu. Niemiec w nią strzelał i krzyczał do mnie “ty błaźnie zaraz cię zastrzelimy!” Strzelał koło mnie, koło głowy. Bałem się. Męczyli nas też inaczej. Brali rękę, palce wkładali między drzwi,wbijali gwoździe pod paznokcie…”.

Po zdobyciu miasta przez armie czerwoną 24 stycznia 1945r, utworzono tam punkt zborny dla mieszkańców miasta. Tu swój początek miała tzw. Tragedia Górnośląska. Mężczyźni mieli stawić eis z prowiantem, ciepłą odzieżą, kocami. Setki ludzi koczowało przed budynkiem, cześć w jego wnętrzach. Kobiety próbowały dostarczać jedzenie i były bite kolbami przez strażników, nieraz do nieprzytomności. Gehenna ta trwała 3 dni. Potem wszystkich wywieziono w głąb Rosji, niewielu wróciło.

Potem była tam siedziba Milicji Obywatelskiej, dziś Komenda Główna Policji w Zabrzu.

Osobnym rozdziałem historii tego miejsca jest szkoła, nazywany przez mieszkańców Tegiet. Pierwsza szkoła przemysłowo-górnicza powstaje 19 listopada 1945r na pl.Trauguta. Dwa lata póżniej zostaje przeniesiona do budynków przy ul. Roosevelta 7. W roku 1951 trafia do tego budynku, czyli przy 1-maja 12. Pierwsza lekcja religii odbyła się tam dopiero w roku 1957.

Ta szkoła miała swój wkład w rozwój piłkarstwa i to nie tylko w Zabrzu ,ale w całej Polsce. W 1973r utworzono klub sportowy Gwarek Zabrze. Do wychowanków klubu należą min. Jerzy Chromik utytułowany lekkoatleta, czy Jerzy Markowski ekspert ds. górnictwa, poseł, senator.

Wydawca: C.W. Mierzwa Hindenburg Oberschl.

Opracował:  Piotr Herszowski.                 Pocztówka z jego kolekcji.          09.01.2020

Zródła:
http://www.ce.zabrze.pl/index.php?subaction=showfull&id=1246730550&archive=&start_from=&ucat=4&sub=lista_artykulow_pl

Kroniki miasta Zabrza 1(18)/2009 str.182

Z.Gołasz “Śląska Tragedia w Zabrzu w 1945, internowania i deportacje”.