Pocztówki Zabrze
Dom Koncertowy i festyn górniczy na Zaborzu.
Pierwsza dekada XX wieku. “Dom Koncertowy Kentnowskiego” – tak nazywano ten lokal z wielką salą, sceną, restauracją, destylarnią i ogrodem piwnym, gdzie odbywały się też koncerty i przedstawienia teatralne.
Stał przy ulicy Wolności 390, tam gdzie dzisiaj róg ulicy Jana Kupca i rozebrano go po 1945 roku. Administracyjnie nazywało się to Plac Koksowy (Koksplatz – Coaksplatz).
Egon Kentnowski – największa sala i ogród.
Atelier Drache, Zabrze.
Pocztówka w obiegu w 1911 roku.
Jego założycielem był żydowski restaurator Heinrich Schüller. H. Schüllers Concerthaus Zaborze – otwarł swe podwoje w październiku 1897 roku. 10 marca 1906 roku dom przejął Egon Kentnowski, który wcześniej prowadził „Konsum” przy Gospodzie Hutniczej w Borsigwerku, gdzie również mieszkał. Prowadził go aż do roku 1921, po czym sprzedał lokal związkom zawodowym i wyjechał do Brzegu.
Kentnowski nie zawsze szefował tam osobiście, gdyż 2 grudnia 1908 roku obowiązki gospodarza przejął w zastępstwie ekonom z wykształcenia pan E. Brust i ogłosił na łamach „Der Oberschlesische Wanderer” w numerze 279. Pan Brust doświadczenia nabierał prowadząc „Kasyno Cywilne” (rodzaj domu kultury) w Gliwicach i zapewniał że „Etablissement – Kentnowski” będzie nadal dobry i tani.
„Der Oberschlesische Wanderer”.
Zgromadzenie widoczne przed budynkiem tłumaczy przyozdobiony napis na bramie powitalnej – „Grubenbetrieb Westfeld” (Kopalnia Pole Zachód). Był to zapewne coroczny „Freibierfest” Kopalni Królowej Luizy”- festyn górniczy nazwany później „Karczmą Górniczą”. Piwo (Bier) było na nim za darmo (frei). Poszczególne części (pola) Königin-Louise Grube – późniejszej Kopalni Węgla Kamiennego Zabrze, obchodziły ten festyn osobno. Rozpoczynano mszą świętą przed południem, w południe rozdawano górnikom bony na piwo, kiełbasę i bułki. Właściwy festyn rozpoczynał się ok. godz. 16. w udekorowanych girlandami i zielenią lokalach. Górniczy urzędnicy festowali oczywiście osobno. Tak opisywał to „Der Oberschlesische Wanderer” w czerwcu 1899 roku, gdy restauracja należała jeszcze do Heinricha Schüllera.
Oberschlesischer Wanderer, 1899 25 Juni
Lokal nie na darmo nazwano „Domem Koncertowym”. Na jego scenie gościli nie tylko lokalni muzycy.
W czerwcu 1919 roku dyrygował tu na „Wielkim Wieczorze Operetki i Opery”, pochodzący z muzykalnej żydowskiej rodziny, dyrygent, organista i pianista Hermann Cerini (1886-1945), wówczas dyrektor Teatru Miejskiego w Katowicach.
Ten dzień zaważył na całym jego przyszłym życiu, gdyż tańcząca podczas przedstawiania Rosa Robitschek (Robicek) , wybitna tancerka (m. in. primabalerina teatru w Schwerinie) została później jego żoną. Pobrali się w Lipsku w 1922 roku. Ślad po tym artyście gubi się w 1944 roku w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu. Jego żona, nie będąc żydówką przeżyła wojnę i w 1947 roku wyemigrowała do USA gdzie zmarła w 1976 roku, jako amerykańska obywatelka.
W 1920 roku Dom Konzertowy Egona Kentnowskiego nabyły od niego niemieckie socjalistyczne związki zawodowe. Polskojęzyczna gazeta „Górnoślązak” (dziennik informacyjno-polityczny, wydawany w języku polskim w Katowicach w latach 1902–1933), wydrukowała 25 lipca 1920 roku ogłoszenie,z którego wynika że Kentnowski otrzymał za to 375 000 marek, a nowy właściciel przebuduje go na powiatowy dom związkowy niemieckich organizacji socjalistycznych.
Górnoślązak 1920.
Budynek wyburzono po 1945 roku i nic na tym miejscu nie wybudowano.
Wydawca: Atelier Drache, Zabrze O/Schl.
Pocztówka jest własnością Andrzeja Terleckiego i serdecznie dziękuję mu za jej udostępnienie.
Opracował: Andrzej Dutkiewicz. 24.03.2024
Źródła: czasopisma wymienione w tekście z Śląskiej Biblioteki Cyfrowej.
https://www.stolpersteine-hamburg.de/index.php?&MAIN_ID=7&p=38&BIO_ID=3003
https://www.lexm.uni-hamburg.de/object/lexm_lexmperson_00002799
