Pocztówki Zabrze
Zdjęcie lotnicze centrum Zabrza ok. 1930 r.
Luftbild, albo jak tu – Fliegeraufnahme, czyli zdjęcie lotnicze zachodniej części centrum Zabrza (Hindenburg, O.-S. ). Pierwszy połowa lat 30-stych, jest już plac Kamilianów z parkiem miejskim, ale nie ma jeszcze placu Wolności (Peter-Paul-Platz).
Hindenburg, O.-S. – Fliegeraufnahme
Na poniższym wycinku poniżej cyfry 3 stał dom towarowy Stallmach und Fröhlich, a Franz Gerecki prażył tam kawę. W niskim budynku obok sprzedawano meble i trumny. Na przeciwko jest wylot ulicy Jagiellońskiej. Biały szyld na czarnej plamie dachu obok, reklamował mięso i wędliny u Paula Sobotty. Już poniżej tego kadru była mleczarnia, a obok szalet miejski, taki w kształcie ślimaka, bez drzwi, oraz redakcja gazety „Hindenburger Tageblatt”. Na rogu z ulicą Dworcową Theo Kallmann sprzedawał markowe słodycze „Sarotti”. Wszystkie te budowle wyburzono w 1934 roku pod obecny plac Wolności. Była tam zlikwidowana w 1973 roku ulica o nazwie Różana. Numer 1 to budynek najstarszej w Zabrzu Inspekcji Górniczej przy ulicy Karola Miarki. Swego czasu służył też jako sala modlitwy dla zabrzańskich ewangelików. Jego też już nie ma. W budynku z 2-jką jeszcze kilka lat temu sprzedawano bilety miesięczne komunikacji miejskiej.
U dołu budynki wyburzone pod pl. Wolności w 1934r.
Jak budowano nowe miasto Hindenburg zobaczymy na następnym tym fragmencie zdjęcia. Obecny plac Traugutta, powstał dzięki budowniczemu i architektowi Dominikusowi Böhm z Kolonii i projektantowi ogrodów i terenów zielonych Gustawowi Allinger z Berlina. Nazywał się Kamillianerplatz. Otoczony przez kościół św. Kamila i dom starców, późniejszy szpital (1), budynki szkolne (2) i jeden z największych bloków mieszkalnych w Zabrzu przy ulicy św. Anny, od zachodu zamykał go tu prawie jeszcze niewidoczny, ciągnący się wzdłuż rzeki Bytomki park „Skagerrak” , zwany teraz Parkiem Poległych Bohaterów, a popularnie parkiem Dubiela. Częścią tej architekktury był również wychodzący frontem na ulicę Wolności przykładowy dla modernizmu ukończony w 1928 roku budynek Miejskiej Kasy Oszczędności i Prvinzialbanku (3).
Plac Traugutta i Park Poległych Bohaterów (Skagerrak-Park).
Oprócz widocznego w prawym górnym rogu fragmentu ulicy Wolności (Kronprinzenstraße ) niczego na tym fragmencie zdjęcia nie poznamy. Na lewo od Wolności przebiegają (do dziś) ulice które nie zmieniły nawet swych nazw, Barbary i dalej Kowalska, już poza kadrem jest ulica Geothego (Jahanna Wolfganga). Na mapie z 1883 roku teren ten nazywa się kolonią Schüllera. Typowe biedne robotnicze domy widać wyraźnie w rzędzie z lewej strony zdjęcia.
Kolonia Schüllera.
Coś czego w Zabrzu już nie ma, zobaczymy tu pod numerem 1. Fragment kanału Sztolniowego. Jego wylot był przy ulicy Karola Miarki, gdzie dziś wypływają z podziemi łodzie z turystami, a prowadził do Gliwic. Kanał otoczony jest wałami, powstałymi w procesie ciągłego odmulania jego koryta. Zasypano go w latach 50-tych. Są jeszcze jego ślady, a więcej o nim w tym artykule „Most nad zasypanym Kanałem Sztolniowym”.
Kanał Sztolniowy.
Wydawca: “Kunstverlag Karl Brinkmann”, Breslau I. „Böhm-Luftbild“.
Firma „Böhm-Luftbild“ fotografowała z powietrza na terenie prawdopodobnie całych Niemiec.
Opracował: Andrzej Dutkiewicz. Pocztówka z własnego archiwum. 25.04.2019
