Pocztówki Włodzimierza Wysockiego.
Elektrownia w Zaborzu na starych pocztówkach.
Trzy dni przed wigilią 1897 roku popłynął pierwszy prąd z wybudowanej przez znaną do dziś niemiecką firmą AEG elektrowni na Zaborzu.
(AEG – Allgemeine Elektricitäts-Gesellschaft / Powszechne Towarzystwo Elektryczne).
Zaborze O.-S. Elektrizitätswerke
Verlag: A. Kempsky , Zaborze O.-S. (Wydawca).
Pocztówka w obiegu w 1922 roku.
Wybudowano ją w sąsiedztwie szybów ruchu zachodniego kopalni „Królowa Luiza”, późniejszej kopalni „Zabrze”. Posiadała pięć imponującej wielkości kominów i trzy agregaty o mocy 280 kW każdy. Jeden z kominów miał 100 m wysokości i 6 m średnicy.
Zaborze Dtsch.-O.-S. O.-S. Elektrizitätswerke.
Verlag: A. Kempski`s. Nachfolger E. Sojka, Zaborze I. O.-S. (Wydawca).
W obiegu w 1930r.
Dzisiaj jest to najstarsza elektrownia na Górnym Śląsku i w całej Polsce.
Przed uruchomieniem zakładu podpisano mowę między AEG, a gminą Klein-Zabrze, która pozwała towarzystwu na okres 50 lat korzystać ze wszystkich ulic i placów do prowadzenia i układania kabli elektrycznych do celów publicznych i prywatnych.
Oberschlesischen Elektrizitätswerke Kraftwerk Hindenburg.
Verlag Chr. Schöning, Lübeck.
Pocztówka wydana po II wojnie.
Dzięki tej inwestycji kursujący od 1894 roku przez Zabrze tramwaj konny wymieniono na elektryczny. Odpowiednią umowę podpisano już w 1896 roku. Do zasilania trakcji prądem stałym (600 V) zainstalowano specjalny generator.
Kraftzentrale Zaborze in Glewitz.
Postkarte.
Na rewersie znajduje opis techniczny kotła, którego pocztówka jest reklamą. W tytule na awersie odczytamy „Gliwice”, gdyż tam znajdowała się siedziba zarządu elektrowni.
W 1900 roku Elektrownia w Zabrzu została przejęta przez spółkę Schlesische Elektrizitäts und Gas Aktien Gesellschaft z Wrocławia, której akcjonariuszem była spółka AEG.
Ta wrocławska spółka utworzyła w Gliwicach „Oberschlesischen Elektrizitätswerke” (Górnośląskie Zakłady Elektryczne) i przekazała elektrownię tej firmie.
Hindenburg, Oberschl., O. E. W. Kraftwerk Zaborze.
Kunstverlag Bruno Scholz. Breslau II.
W obiegu w 1931r.
Nowy właściciel reagując na zwiększone zapotrzebowanie na energię Zabrza i także okolicznych gmin, przystąpił do rozbudowy zakładu. W 1913 roku podpisano umowę o zasilaniu w energię powiatu toszeckiego. W kilka lat później ilość produkowanego prądu wzrosła dziesięciokrotnie.
Kraftwerk Zaborze. Schlesische Elektrizitäts und Gas Aktien Gesellschaft.
Zdjęcie (Wydawca?): Aerokartographisches Insitut A. G. Breslau.
W 1906 roku zamontowano tam pierwsze turbiny parowe. Moc elektrowni wzrosła do 1300 KW.
W 1909 roku planowano wydać na dalszą rozbudowę dwa i pół miliona marek.
W 1937 moc produkcyjna elektrowni wynosiła 114 MW.
W 1942 produkowano 176 MW i była to najwyższa moc w historii zakładu.
III Marine-Brigade von Loewenfeld im Heizraum der O.E.W. in Zaborze Ober-Schlesien.
Wydawca: „Atelier Maron. Zabrze A”
Właściwie nie jest to pocztówka lecz zdjęcie z Atelier Maron. Zabrze A. To burzliwy rok 1919. Kryje się za nim wielka historia. Widać tu umundurowanych ochotników Wolnego Korpusu Wilfrieda von Loewenfeld z III Brygady Marynarki w Kiloni przy pracy na terenie elektrowni. O działalności i zaskakujących środkach jakich użyła Marine-Brigade von Loewenfeld Zabrzu przeczytać można w tym ilustrowanym zdjęciami artykule. „FREIKORPS III MARINE-BRIGADE VON LOEWENFELD W ZABRZU”.
Pod koniec II w.ś. dużą część pracowników ewakuowano w głąb Rzeszy. Pozostali utrzymywali elektrownię w ruchu. Po przejęciu w styczniu 1945 r. zakładu przez Armię Czerwoną, został on rozkradziony i zniszczony. Zaczął się okres jej żmudnej odbudowy.
Wszystkie te archiwalne pocztówki pochodzą z kolekcji Włodzimierza Wysockiego który kolekcjonuje je już ponad 20 lat, w jego posiadaniu jest około 700 egzemplarzy. Były wystawione w Galerii Muzeum Miejskiego Cafe Silesia w od 14 marca do 5 maja 2019 roku.
Dzięki jego uprzejmości i ogromnej pomocy pani Urszuli Wieczorek z Muzeum Miejskiego w Zabrzu możemy je tu wszystkie zobaczyć, za co serdecznie im obu dziękuję.
Andrzej Dutkiewicz.
Opracował: Andrzej Dutkiewicz. 10.03.2020
Źródła:
https://books.google.pl/books?id=wNF_BwAAQBAJ&pg=PA54&lpg=PA54&dq=zaborze+kraftwerk&source=bl&ots=__Kze7l4va&sig=ACfU3U11LEfqm4_-mdN03KsxpSewEeN_1A&hl=de&sa=X&ved=2ahUKEwiisre2r4noAhXP3KQKHe0YDJ4Q6AEwA3oECAgQAQ#v=onepage&q=zaborze%20kraftwerk&f=false
/https://www.worldenergy.org/assets/images/imported/2014/12/Energy_Sector_of_the_world_and_Poland_EN.pdf
http://aplus.historia-zabrza.pl/zabrzanskie_zaklady_elektrownia.html
Fragment pracy licencjackiej Izabeli Latos. http://aplus.historia-zabrza.pl/zabrze%20elektrownia%20zabrze.html
Polskojęzyczna prasa regionalna za którą serdecznie dziękuję Rafałowi Tylendzie.
Klicke hier, um Ihren eigenen Text einzufügen
