Muzeum – dokumenty
Świadectwo szkolne z Volksschule in Hindenburg 1943 r.
Historia szkolnictwa na terenie obecnego miasta Zabrze, ma tradycję wielowiekową i sięga roku 1677. Ta wzmianka pochodzi z urbarza parafialnego ks. Jerzego Badestinusa z parafii św. Andrzeja spisanego już w 1719 roku. Czytamy w nim: „Wszyscy parafianie zobowiązani są nauczycielowi lub organiście koniecznie wszystko zbudować: dom mieszkalny, stajnie, stodołę”. Pierwszym znanym nam nauczycielem był Walenty Passon. W późniejszych czasach przewijają się imiona Walenty Czajecki, Mateusz Woźnica. Ich wynagrodzenie to 2 grosze od każdego gospodarza zabrzańskiego i jeden grosz od jego odpowiednika z Sośnicy. Jeżeli chodzi o pierwszy budynek szkolny to najstarsza wzmianka pochodzi z 1764 roku. W sprawozdaniu proboszcza Wawrzyńca Shustera, szkoła ta była przystosowana do przyjęcia 51 uczniów. Wytknięto w nim też braki w urządzeniu i brak potrzebnych podręczników. Tyle jeżeli chodzi o same początki szkolnictwa.
Teraz przeniesiemy się około 200 lat później do roku szkolnego 1943 i zobaczymy jak ukończyła go czternastoletnia Hedwig B.
1
2
Urodzona 28.08.1928 roku w Hindeburg OS, była córką zwrotniczego na dworcu Ludwigsglück (Była stacja kolejowa Zabrze-Północ przy ulicy Przystankowej).
Rodzina mieszkała przy ulicy Wolności, nie daleko od Maciejowa.
To świadectwo ukończenia 7 klasy szkoły podstawowej – Volksschule (obowiązkiem było ukończenie 8 klas).
Oceny wystawiono z następujących przedmiotów:
Zachowanie.
Wychowanie fizyczne.
Język Niemiecki ustnie.
Język Niemiecki pisemnie.
Historia.
Geografia.
Przyroda.
Muzyka.
Rysunek i prace ręczne.
Gospodarstwo domowe.
Rachunki i geometria.
Pismo.
Na drugiej stronie znajdują się informacje o tym że Szkoły Ludowa trwała 8 lat i o sposobie oceny za zachowanie i postępy w nauce i wychowaniu fizycznym.
Oceny były wystarczające aby przejść do następnej klasy.
Szkoła w której uczyła się Hedwig, mieściła się w budynku przy ul. Wolności 215, obok budynku Urzędu Stanu Cywilnego.
Dokument ten podpisała wychowawczyni klasy, nauczycielka pani Langer, 27 marca 1943 roku. Było to przedostatnie świadectwo szkolne w historii naszego miasta wydane w języku niemieckim. Już za dwa lata Hedwig i jej znajomych ze szkoły spotka zupełnie nowa rzeczywistość. Szkoła z nowym dla większości językiem, albo przymusowa, lub dobrowolna emigracja.
www.historia-zabrza.pl