Pocztówki Zaborze

Przejście graniczne i tramwaj w Zaborzu-Porembie

Ta pięknie podkolorowana pocztówka podpisana jest w górnym rogu „Zaborze, niemiecki Górny Śląsk. Ulica Następcy Tronu – przejście graniczne”. To obecna ulica Wolności w Porembie, domy pod numerami 584 i 586. Były to zabudowania niemieckiej komory celnej. Na parterze były biura, na piętrze mieszkania celników. Po 1945 roku było tam przedszkole.

Polscy celnicy rezydowali w niewielkim budynku po tej samej stronie ulicy kilkadziesiąt metrów dalej, już w Rudzie Śląskiej pod adresem obecnie Zabrzańska 72. Wszystkie te budynki stoją do dzisiaj.

Grenzübergang.

Wytyczona po plebiscycie ostatecznie granica polsko-niemiecka (1922) podzieliła nie tylko podwórka, zakłady przemysłowe, czy szkoły, ale także nie przekraczające właściwie nigdy granic linie tramwajowe.

Na tej pocztówce widzimy więc graniczny przystanek tramwajowy, gdzie następowała przesiadka z niemieckiego na polski (lub odwrotnie) tramwaj.

Wisząca na słupie trakcyjnym okrągła tarcza z literą T jest przypuszczalnie oznaczeniem polskiego przystanku tramwajowego. Tego symbolu używano jeszcze do niedawna.

Widoczny tam wagon jest jeszcze modelem wąskotorowym, normalnotorowe tramwaje między Zabrzem, a Gliwicami ruszyły dopiero we wrześniu 1928 roku.

Przystanek tramwajowy.

Komora celna.

Pocztówkę udostępnił Jakub Roter. Serdecznie dziękuję.


Poniższa pocztówka, tego samego wydawnictwa, jest niekolorowaną wersją poprzedniej.

Grenzübergang

Velag Kempski.

Na następnych dwóch pocztówkach widoczny jest dom niemieckich celników, a na dalszym planie szlaban graniczny i polski urząd celny, na terenie obecnie Rudy Śląskiej.

Wydawcą pierwszej pocztówki był C. W. Mierzwa, Hindenburg/Oberschlesien.

Landesgrenze

Verlag C. W. Mierzwa.

Zollgrenze.

?

W pobliżu, po przeciwnej stronie ulicy, znajdował się szyb „Schmieder”, na wynajętym polu górniczym kopalni „Królowa Luiza Wschód” (kop. Zabrze).

Trzy ostatnie pocztówki tego artykułu pochodzą z kolekcji Włodzimierza Wysockiego który kolekcjonuje je już ponad 20 lat, w jego posiadaniu jest około 700 egzemplarzy. Były wystawione w Galerii Muzeum Miejskiego Cafe Silesia w od 14 marca do 5 maja 2019 roku.

Dzięki jego uprzejmości i ogromnej pomocy pani Urszuli Wieczorek z Muzeum Miejskiego w Zabrzu możemy je tu wszystkie zobaczyć, za co serdecznie im obu dziękuję.

Opracował Andrzej Dutkiewicz.                                   11.04.2019  i  06.05.2023