Zdjęcia przedwojenne-Zabrze
Fotografie z uroczystości z udziałem dygnitarzy nazistowskich w Zabrzu w latach 1933-42 z komentarzem.
Na tych kilku niepozornych zdjęciach, udokumentowano mroczną część histori naszego miasta. Utrwalono na nich bardziej lub mniej istotne uroczystości z udziałem nazistowskich dygnitarzy. Fotografie zostały zrobione w latach 1935 (33?)-42 przez Heinza Gabryscha, mającego swoje atelier w pięknej, modernistycznej kamienicy, przy Dorotheenstrasse 22 (3-go Maja).
1
1 maja 1935r. Uroczystości Narodowego Dnia Pracy, państwowego święta, które zostało mocno wprzęgnięte w ideologię nazistowską. Grupa pracowników przedsiębiorstw handlowych i rzemieślników, maszeruje ówczesną Parisiusstrasse , czyli obecną ul. Bohaterów Warszawskich. Po jednej stronie widzimy wysokie obmurowanie wokół więzienia (areszt śledczy), z drugiej- mur szpitala.
2
Na zdjęciu zrobionym w 1938 roku, widzimy ceremonię ku czci Horsta Wessela.
W tle widać budynki przy obecnej ul. Wolności.
3
W otoczeniu pań ze NS-Frauenschaft (Narodowosocjalistyczna Wspólnota Kobiet), w centralnym punkcie zdjęcia, widzimy Georga Joschke. To folksdojcz i założyciel klubu piłkarskiego FC Kattowitz, w którym zadebiutował Ernest Willimowski (reprezentant Polski 1934–1939 i III Rzeszy 1941–1942). Joschke przez wiele lat zajmował się organizowaniem działalności dywersyjnej. Wraz z bratem, prowadzącym firmę spedycyjną, nawiązali kontakt z Abhwerą (niemiecki wywiad i kontrwywiad wojskowy) i zajęli się formowaniem struktur bojowych i sabotażowych. Jego oddanie zostało docenione. Został kreisleiterem (szefem okręgu) NSDAP Zabrza i Katowic. Zdjęcie zrobione zostało prawdopodobnie podczas uroczystości ku czci Horsta Wessela (być może odsłonięcia pomnika).
4
Kolejna wizyta w Hindenburgu. Robert Ley był przywódcą DAF (Niemieckiego Frontu Pracy), która to instytucja przejęła kontrolę nad związkami zawodowymi i zasłynęła z tego, że uznano ją za najbardziej skorumpowaną instytucję w III Rzeszy. Sam Ley uwielbiał przepych i przemówienia. Z przyjemnością odwiedzał zakłady pracy, spotykał się z robotnikami. W strukturach DAF znajdowała się Kraft Durch Freude (Siła przez radość). Inną inicjatywą był “samochód dla ludu”. Na zdjęciu widzimy przywódcę DAF zaraz po lądowaniu na lotnisku w Gliwicach, w otoczeniu miejscowych dygnitarzy. W tle fragment samolotu Junkers Ju86.
5
To wyjątkowo ciekawa fotografia, powstała niemal w centrum miasta. Za grupą oficerów i żandarmów, widzimy nieistniejące obecnie zabudowania Stollenstrasse (ul. Karola Miarki). Zdjęcie zrobiono podczas którejś z uroczystości, odbywających się przy Pomniku Poległych w I Wojnie Światowej. Teraz stoi tam pomnik Karola Miarki, a wówczas było to jedno z ważniejszych miejsc, gdzie odbywały się manifestacje i propagandowe wiece.
6
Ostatnie zdjęcie przedstawia dzieci ewakuowane w ramach akcji KLV* z zagrożonego bombardowaniami Hanoweru. Grupa chłopców z Deutsches Jungvolk oraz dziewcząt z Jungmädelbund* i witający ich oficerowie, stoją na obecnym Placu Dworcowym (Bahnhofsplatz). W tle widzimy nieistniejące dziś Tarasy Brühl’a. Zdjęcie zrobiono w 1942 r.
KLV – Ewakuacja dzieci w Niemczech w czasie II wojny światowej z terenów bombardowanych. (link zewnętrzny)
Deutsches Jungvolk i Jungmädelbund – obowiązkowe od 1939 r. organizacje w strukturach Hitlerjugend, zrzeszające odpowiednio chłopców i dziewczęta w wieku 10–14 lat.
Ten artykuł nie ma na celu propagowania lub gloryfikacji jakiejkolwiek ideologi lub osób, lecz ukazanie fragmentu zawiłej historii miasta Zabrze (niegdyś Hindenburg O.-S.)
Autor: Klaudia Domańska. Właściciel zdjęć znany redakcji. 22.11.2020
