Historia do 1945 r
Osiedle biednych i bezrobotnych w Zabrzu-Południe.
Gdzie jest w Zabrzu osiedle „Pole Kościelnego”, przeznaczone dla bezrobotnych i biednych?
Tak nazywało się osiedle niewielkich domków z ogrodami, wybudowane w latach 1933-35 przy cmentarzu przy ulicy Czołgistów. Jego granice wyznaczają mniej więcej ulice Lubelska od południa, Roosevelta i Puchałki od północy, Łukasińskiego od zachodu i Świętego Józefa oraz cmentarz od wschodu.
Küsteracker Hindenburg 1935
Plan z 1935 roku i ówczesne nazwy ulic. O góry kościół św. Józefa, stadion „Górnika Zabrze” i kąpielisko „Frizok”.
Osiedle „ Küsteracker“ (Pole Kościelnego), nazywano małym osiedlem na przedmieściu. Takie przymiotniki znajdziemy na ówczesnych planach miasta.
Nie było to miejsce reprezentacyjne i nie zachowało się wiele zdjęć z jego przedwojennych lat.
To małe osiedle i jego plan zamieszczono w „Deutsche Bauzeitung” z czerwca 1937 roku. (Z zasobów Śląskiej Biblioteki Cyfrowej).
Domy szachulcowe bezrobotnych w 1935 roku.
„Deutsche Bauzeitung” z czerwca 1937 roku.
Inne zdjęcie pochodzi z książki Theodora Juroka wydanej w Essen w 1964 roku pt: „Hindenburg (Oberschlesien), die Stadt der Gruben und Hütten”. (Własność autora).
Domy osiedleńców na Küsteracker.
Wybudowano je z potrzeby, w czasach braku izb mieszkalnych i bezrobocia. Przyszli mieszkańcy stawiali je własnymi rękami. Domy były dwóch rodzajów. Na mniejsze rodziny otrzymały 2500 Reichsmark, rodziny wielodzietne zaś 3000 Reichsmark, na nieco większe budynki. Czynsz i spłata wynosiły 14 Reichsmark miesięcznie, od czwartego roku po wprowadzeniu się.
Domy postawiły 43 rodziny bezrobotnych, 69 robotników dorywczych i 82 inne osoby prywatne.
Każde domostwo dysponowało budynkiem gospodarczym, gdzie można było hodować zwierzęta na ubój i ogrodem. Możliwość wyżywienia się rodzin robotniczych we własnym zakresie była ważnym celem polityki społecznej, szczególnie przydatnym w czasach kryzysów czy wojen.
Jak ważnym – można ocenić na podstawie noty prasowej w Der Oberschlesischer Wanderer, numerze z 6 października 1939 roku, gdzie opisano zebranie osadników z kilku małych osiedli w Zabrzu, również z „ Küsteracker“. Odbyło się ono w domu strzeleckim Augusta Gawlytty,
https://historia-zabrza.pl/zabrzanski-zwiazek-strzelecki-bractwo-kurkowe/
tuż obok przy ulicy Roosevelta 118. Omawiano tam jeszcze wydajniejsze sposoby hodowli i uprawy. Prowadził je Fritz Berckling, projektant zabrzańskiego ogrodu botanicznego, inspektor budowy ogrodów w magistracie miasta Hindenburg (Zabrze).
Osiedle na planach miasta.
1939
1941
1941
Opracował Andrzej Dutkiewicz. 11.09.2022
