Pocztówki Zaborze
Kościół św. Franciszka w Zaborzu na archiwalnych pocztówkach.
Neogotycki kościół św. Franciszka w Zaborzu z wysoką na 67m wieżą wybudowano w latach 1884-85 i poświecono 29 listopada tego roku w obecności 15 tys wiernych. Do tego czasu Zaborze należało do parafii w Biskupicach.
Wykonawcą była firma budowlana J. Kowolik z Bytomia.
Pozdrowienia z Zaborza O.S.
Wydawca: Arthur Kempsky, Zaborze.
Pozdrowienia z Zaborza O.S. na pocztówce z ok. 1900 roku. Z wszystkich widocznych tu budynków przetrwał właściwie tylko kościół.
Na chórze zainstalowano organy wykonane przez firmę Berschdorf z Nysy. W październiku 1896 roku zawieszono dzwony, dzieło firmy Geittner z Wrocławia. W roku 1917 dzwony zdjęto i przetopiono na użytek wojenny. Następnym elementem, który otrzymał kościół św. Franciszka była Droga Krzyżowa, dzieło artysty malarza Tahrota. W roku 1900 odnowiono wnętrze kościoła a na placu kościelnym mistrz budowlany Maxymilian Śliwka z Zabrza, wybudował kapliczkę z grotą wzorowaną na miejscu objawień Matki Boskiej w Lourdes.
Zaborze O.S. Kościół katolicki i probostwo.
Wydawca: Arthur Kempsky, Zaborze.
Pocztówka tego samego wydawcy z nieco późniejszym widokiem. Wysłana w 1903 roku do Częstochowy przez Warszawę, wówczas w Rosji.
Nawę główną od bocznych oddzielono filarami. Z ołtarza wchodzi się do zakrystii. Prawa służy kapłanom, natomiast lewa ministrantom. Nad zakrystiami wybudowane zostały chóry boczne. Chór główny, na którym zabudowano organy mieści się nad głównym wejściem.
Zaborze O.S. Kościół katolicki i probostwo.
Postkarten-Verlag Hermann Schenke Hindenburg O.S.
Podobne ujęcie na pocztówce innego wydawcy: Postkarten-Verlag Hermann Schenke Hindenburg O.S.
Dobrze widoczna mijanka wąskotorowego wówczas tramwaju.
Za prezbiterium w trzech strzelistych gotyckich oknach są witraże. Na środkowym przedstawiono Matkę Boską z Dzieciątkiem Jezus w otoczeniu dwóch Aniołów, na lewym św. Karola Boromeusza i św. Wincentego a Paulo a na prawym św. Józefa z lilią. Ołtarz główny składa się z trzech obrazów. Środkowy przedstawia scenę wizji św. Franciszka przed ukrzyżowanym Panem Jezusem. Boczne św. Barbarę (z lewej) i św. Elżbietę (z prawej).
Zaborze O.S. Kościół katolicki i probostwo.
A. Kempsky, Zaborze, O.-S.
Pocztówka z dokładnie tym samym zdjęciem wydana znowuż przez A. Kempsky, Zaborze, O.-S.
Katholische Kirche mit Kriegerdenkmal.
Egzemplarz wydany nie przed 1926 rokiem przedstawia kościół i pomnik wojenny. Wydawcy nie podano.
Pomnik wojenny.
Ten fragment pocztówki przedstawia nieistniejący już a poświęcony 4 lipca 1926 roku pomnik dla 1100 mieszkańców Zaborza poległych w okresie I wojny światowej i powstań śląskich za Niemcy. Wybudowano go wzdłuż kościoła św. Franciszka od strony ulicy Wolności. Jego projekt powstawał już od końca 1924 roku. Do komitetu zajmującego się jego budową należeli: architekt dr. Nitze, radca górniczy Palm, przewodniczący gminy Zaborze dr. Franz Killing, kierownik szkoły ludowej nr 4 Johann Mokross oraz radca górniczy Arthur Schuberth. Dr. Nitze, jako architekt był projektantem pomnika. Sam pomnik tworzyło siedem odcinków muru, trzy środkowe były wyższe. Z poziomu chodnika dochodziło się do niego po trzech schodach.
Na trzech środkowych częściach pomnika umieszczono tablice projektu prof. dr. Kurta Bimler z Wrocławia. Tablice odlano w słynnej z tego rodzaju prac odlewni w Gliwicach. Środkowa ukazywała boginię zwycięstwa Nike pochylającą się nad siedzącym nagim żołnierzem w hełmie. Na lewej znajdowała się dedykacja: Poległym w wojnie 1914 – 1918 oraz w walkach granicznych 1919 – 1921 za niemiecką ojczyznę bohaterom, pomnik ten poświęcają mieszkańcy gminy Zaborze 4 lipca 1926 roku. Na prawej była sentencja: Kto żyje w sercach swych bliskich, nie umarł. Jest tylko daleko. Martwym jest tylko kto został zapomniany. Wierne wypełnienie obowiązku powinno zawsze być nam przykładem.
Ołtarz Maryjny kościoła św. Franciszka Hindenburg – Ost. (Zaborze).
Verlag: A. Kempsky Nachfolger E. Soika, Hindenburg-Ost.
„Ołtarz Maryjny kościoła św. Franciszka Hindenburg – Ost. (Zaborze).
Pocztówkę wydał Emanuel Soika, zięć wydawcy Arthura Kempskiego, który przejął księgarnię i drukarnię teścia ok. 1920 roku.
O tym ołtarzu więcej przeczytać można tu: ZAGINIONY OŁTARZ MARYJNY Z KOŚĆ. ŚW. FRANCISZKA W ZABORZU.
Wszystkie te archiwalne pocztówki pochodzą z kolekcji Włodzimierza Wysockiego który kolekcjonuje je już ponad 20 lat, w jego posiadaniu jest około 700 egzemplarzy. Były wystawione w Galerii Muzeum Miejskiego Cafe Silesia w od 14 marca do 5 maja 2019 roku.
Dzięki jego uprzejmości i ogromnej pomocy pani Urszuli Wieczorek z Muzeum Miejskiego w Zabrzu możemy je tu wszystkie zobaczyć, za co serdecznie im obu dziękuję.
Opracował: Andrzej Dutkiewicz.
Źródło: www.zabrze.aplus.pl
13.04.2021
