Pocztówki Rokitnica – Martinau.

Pozdrowienia z Rokitnicy 100 lat temu.

Trzy stuletnie obrazki i pozdrowienia z Rokitnicy (Rokittnitz), od 1951 roku dzielnicy Zabrza. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1211 roku.

W latach 1936–1945 miejscowość nosiła niemiecką nazwę Martinau.

Pozdrowienia z Rokitnicy.

W obiegu 29.08.1929 r.

O osiedlu.

Kreis-Siedlung

Kreis-Siedlung, albo Kreissiedlung Rokittnitz (Osiedle Powiatowe), jego budowę rozpoczęto wkrótce po 1922 roku (podział Górnego Śląska), kiedy to mniej więcej co 10 mieszkaniec regionu zmienił kraj swego zamieszkania, wyprowadzając się czasem tylko za przysłowiową miedzę. Było to ponad 200 000 ludzi. W Zabrzu (Hindenburgu) i okolicach wywołało to wielki głód mieszkaniowy, gdyż większość Ślązaków opuszczających państwo polskie osiedliło się tuż przy jego granicy, mając nadzieję na powrót.

W celu zaspokojenia tego głodu powołano do życia wiele organizacji budujących dla nich domy. Jedną z nich była Wohnungsfürsorgegesellschaft für Oberschlesien (WofO). W tłumaczeniu dosłownym „Wspólnota Troski o Mieszkania dla Górnego Śląska”. Innym projektem tej organizacji było osiedle w Zaborzu-Poludnie w rejonie ulic Lompy, Skargi, Pszczyńskiej, Przykrej i Słowiczej.

Budynek na pierwszym planie stoi przy ulicy Nyskiej 1-3 (Apfelblütenweg), następne w w rzędzie przy ulicy Krakowskiej 78-84 (Peiskretschamerstr.) Za nimi, wystające nieco w kierunku torowiska, to ulica Gen. St. Grota-Roweckiego 1-3 i 2-4 (Weißlaubweg).

Torami jeździły od końca 1925 do 1983 roku tramwaje linii 31 relacji Bytom-Rokitnica-Wieszowa.

O szpitalu.

Knappschafts – Lazarett.

Ten okazały budynek w Rokitnicy wybudowano w latach 1925-30 jako Szpital Spółki Brackiej, czyli szpital górniczy. Główną powodem tej inwestycji był fakt iż po podziale Górnego Śląska w 1922 roku, po stronie niemieckiej pozostały tylko 2 szpitale brackie, w Zabrzu i Bytomiu, podczas gdy w polskiej części było ich aż 12. Architektem był Theodor Ehl z Bytomia, który zaprojektował też rokitnicki ratusz. W 1948 roku szpital stał się siedzibą uczelni medycznej.

Kirche

O kościele.

Kamień węgielny pod budowę kościoła pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa poświęcono 15 października 1911r. Zaprojektował go profesor Ernst Kühn z Drezna. Obok kościoła wybudowano probostwo i salki katechetyczne. Poświęcenia kościoła w dniu 17 listopada 1912r. dokonał ks. Radca Emanuel Buchwald.

Ołtarz główny wykonany został jako płaskorzeźba w drewnie przez akademickiego rzeźbiarza Georga Schreinera z Regensburga. Jeden z bocznych ołtarzy – św. Józefa wykonany został przez rzeźbiarza Franza Schinka z Bytomia. Kunsztowne prace ślusarskie są dziełem miejscowego ślusarza Viktora Skrzipczek, roboty stolarskie wykonał mistrz Eduard Dziuba.
Konsekracji kościoła w dniu 28 października 1923 dokonał przewielebny kardynał Adolf Bertram. W ołtarzu głównym umieszczono relikwie św. Maurycego i św. Urszuli.

Treścią korespondencji są gratulacje dzieci dla rodziców obchodzących kolejną rocznicę ślubu. Ciekawostką, a jednocześnie normą w Niemczech w tamtych latach, jest podanie w adresie tytułu zawodowego ojca (tylko on wymieniony był w adresie). Pan Josef Wodzinski był rejonowym mistrzem kominiarskim. Świadczy to o wielkim znaczeniu zawodu i funkcji które się wykonywało. Obecnie wymienia się jedynie tytuły naukowe.

Wydawca pocztówki nazywał się Wittes i był właścicielem sklepu z książkami i materiałami piśmienniczymi na widocznym tu osiedlu.

Opracowanie i własność: Andrzej Dutkiewicz.                            01.07.2022

Źródła:

Piotr Hnatyszyn „Zabrze na Dawnej Pocztówce”. Opole 2001.

Krzysztof Soida, Zbigniew Danyluk, Przemysław Nadolski. „Tramwaje Górnośląskie” Rybnik 2012.

Theo Effenberger „Siedlung und Stadtplanung in Schlesien“ Breslau 1926.

http://aplus.historia-zabrza.pl/dzielnice_zabrze_rokitnica_pocztowki.html

https://pl.wikipedia.org/wiki/Rokitnica_(Zabrze)

https://pl.wikipedia.org/wiki/Tramwaje_w_Zabrzu

https://www.silesia-news.de/2022/03/01/optantensiedlungen/

https://ernst-may-gesellschaft.de/ernst-may/werkuebersicht/schlesien-1919-1925