„Stary Cmentarz jest jednym z czterech cmentarzy parafii św. Andrzeja w Zabrzu. Pomimo zwyczajowej nazwy nie jest jednak najstarszym cmentarzem w tej parafii. Najstarszym jest cmentarz św. Henryka, znajdujący się przy ul. Staromiejskiej. Cmentarz ten istnieje od połowy XIVw., w tym miejscu znajdował się także pierwszy drewniany kościół.

Stary Cmentarz został założony w 1899r. Pochówki na nim odbywały się do 1968r. W lutym 1972 roku decyzją Wojewódzkiej Rady Narodowej cmentarz został wyłączony z użytkowania. Przyczyną było planowane poszerzenie ul. Wolności – z jednego do dwóch pasów w każdą stronę – na odcinku od plebanii do ul. Torowej. Prawdopodobnie z powodu kłopotów gospodarczych oraz planowanej budowy Drogowej Trasy Średnicowej inwestycja nigdy nie została rozpoczęta.

Od tego czasu nie było żadnych pochówków na tym cmentarzu. W 2008r. minęło 40 lat od ostatniego pochówku i w związku z tym – zgodnie z przepisami – cmentarz przestał pełnić funkcje grzebalne. Oznacza to, że aktualnie nie można na nim nikogo pochować. Taka możliwość pojawi się, gdy na nowo uruchomi się cmentarz zgodnie z aktualnymi przepisami.

W dniu 30.08.2014 oficjalnie wystartował projekt „Stary Cmentarz” mający za cel uratowanie dziedzictwa materialnego i niematerialnego tego miejsca.

Kolejnym etapem było powołanie fundacji celowej „Fundacja Stary Cmentarz w Zabrzu”, zarejestrowanej w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 03.11.2016r”.

Kamil Wloczka.