Architektura
Trzy kościoły pw. Ducha Świętego na Zandce. Unikalne zdjęcia.
Po I wojnie liczba parafian kościoła św. Andrzeja liczyła już 43 tys. Trzeba było powołać nowe placówki duszpasterskie. Jedną z nich została ta w Kolonii Piaskowej, zwanej Zandką. W 1924 ks. Sonneck rozpoczął odprawianie mszy świętych w obszernej sali stojącej tam oberży której właściciel nazywał się Wierzimok.
Wpis z książki adresowej z 1924 roku. Dwie osoby u dołu to właściciel oberży Wierzimok i oberżysta Waldemar Wierczimok.
W 1925 roku parafia kupiła ten budynek i do 1926 poddała go przebudowie pod kierownictwem architekta Hugo Beckera z Gliwic. Po ustanowieniu lokalii msze odprawiał ks. Adrian Pilot, a od 9 października 1929 roku ks. Antoni Tomeczek, który pozostał 33 lata proboszczem tego kościoła. 29 listopada 1929 roku kościół poświecił wrocławski biskup, a 1 października 1940 roku powstała tam samodzielna parafia pod wezwaniem Ducha Świętego – Heilig-Geist-Kirche.
Ilustracja z przedwojennej prasy poświęcona kościołowi. Własność Dariusza Guza, nadesłał Rafał Tylenda.
Do opisu wkradł się błąd, gdyż Kolonię Piaskową zaliczono do Zaborza.
Wnętrze kościoła na świadectwie przyjęcia 1 komunii świętej z lat 30. XX stulecia. Własność autora.
Grota Górnicza ze statuą św. Barbary. (Z książki T. Juroka „Hindenburg O.-S. Die Stadt der Gruben und Hütten“. Własność autora).
W roku 1938 parafia należała do Zrzeszenia Parafii Katolickich Hindenburg – Północ, jak w książce adresowej dla miasta z tego roku. Do Zrzeszenia należały jeszcze parafie świętych Andrzeja, Józefa, Kamila i Macieja. Jego siedziba mieściła się w charakterystycznym ceglanym budynku przy ulicy Wolności 192.
Ten ciekawy, stojący bezpośrednio przy ulicy kościół nie dotrwał do końca wojny. 26 stycznia 1945 roku spalili go żołnierze sowieccy w akcie zemsty za zranienie oficera. Rozstrzelano tam wtedy ok. 80 osób i spalono ok. 10 budynków.
W całości ostał się wybudowany w latach 30. a stojący obok kościoła budynek, gdzie zbierała się młodzież z parafii i od tej pory tam odbywały się nabożeństwa. Był to drugi kościół w tym miejscu.
Ruina zniszczonego przez Rosjan przez ostrzelanie kościoła pw. Ducha Świętego przy Sandstraße.
Dom Młodzieży Katolickiej od tyłu.
(Oba powyższe zdjęcia pochodzą z książki T. Juroka „Hindenburg O.-S. Die Stadt der Gruben und Hütten“. Własność autora).
W latach 1954-1956 wybudowano nową plebanię a z inicjatywy drugiego proboszcza parafii, ks. Pawła Pyrchały (1963-75) do kościoła przybudowano boczną nawę trochę go powiększając.
W miejscu gdzie stał spalony kościół postawiono dzwonnicę, gdzie zawieszono mały (1964), średni (1966) i duży (1967) dzwon.
Do gruntownej przebudowy wnętrza przystąpiono w roku 1999. Postawiono nowy ołtarz i ambonkę. Odnowiono ławki oraz drzwi zewnętrzne. W roku 2000 parafianie usłyszeli nowe 30-głosowe organy firmy Viscont. Przy kościele zbudowano kaplicę z figurą Matki Bożej Niepokalanej. W 2001 r. wyremontowano dach kościoła i zamontowano nowe ogrzewanie.
Drugi kościół pw. Ducha Świętego po roku 2000. Foto: Tomasz Górny.
Kościół w trakcie rozbiórki i budowa trzeciego kościoła. Foto: Tomasz Górny.
O budowie trzeciego kościoła w tym miejscu zadecydował gliwicki biskup w 2009 roku. Budowa ruszyła na wiosnę dwa lata później, według projektu architekta Pawła Ociepki z Gliwic. Pierwszą mszę sprawowano 12 maja 2013 roku, a część wyposażenia świątyni przybyła ze zlikwidowanych kościołów diecezji w niemieckim Essen.
Witrażowe okna zaprojektowali Anna i Dariusz Gomułowie.
Kościół poświęcił biskup gliwicki Jan Kopiec 23 października 2016 roku.
Trzeci kościół pw. Ducha Świętego obiektywem Rafała Tylendy.
Autor: Andrzej Dutkiewicz. 05.01.2022
Serdeczne podziękowania za zdjęcia dla Rafała Tylendy i Tomasza Górnego.