Pocztówki Włodzimierza Wysockiego.
Historia Zabrza.
Poczta w Zaborzu na pocztówkach i historia.
1 listopada 1871 otwarto w Zaborzu pierwszy urząd pocztowy. Dyrekcja Główna Poczty Cesarskiej ogłosiła to w Berlinie 24 października . Nowo otwarta placówka otwarta była w godzinach 7-9 i 13-16.
1 czerwca 1874 kursy rozpoczął między pocztami w Zaborzu i w Zabrzu prywatny wóz pocztowy, który miesiąc później zabierał już także pasażerów.
Od 1 września 1874 r. zmieniają się godziny urzędowania placówki. W dni powszednie otwarta była miedzy godzinami 8 a 10 i 12 a 13 i popołudniu między 15 a 19.
W niedziele między godziną 8 a 9 i po południu od 16 do 19 godziny.
W dni świąteczne które nie wypadały w niedzielę urzędowano od 8 do 9, 12 do 13, po południu zaś od 16 do 19.
Ogłosiła to Dyrekcja Główna Poczty Cesarskiej w Opolu dnia 29 sierpnia 1874.
1 września 1874 r. otwarto w Zaborzu stację telegrafu.
Na pocztówce poniżej zobaczymy najstarszy wizerunek poczty w Zaborzu przy ulicy Wolności 420 (w górnym prawym rogu). Dzisiaj stoi za nią elektrownia, a we wschodniej części budynku działa „Gościniec Zaborze”. Budowlę pozbawiono jednak wszelkich architektonicznych detali.
Gruss aus Zaborze O/S.
Verlag v. Arthur Kempski, Buchhandlung, Zaborze O/S.
Pocztówka nosi stempel z 1900 roku, więc budynek poczty postawiono najpóźniej w tym roku, najprawdopodobniej wcześniej. Wydawcą pocztówki był księgarz z Zaborza Arthur Kempski. Nadano ją w wagonie pocztowym pociągu relacji Wrocław – Oświęcim, o czym świadczy owalna pieczęć na znaczkach.
Polskojęzyczna gazeta „Górnoślązak” w numerze z 22 kwietnia 1909 roku donosiła że: „(Zaborze) dom w którym mieści się poczta i biura handlarza węgla Cezara Wollheima, popękał się tak, że trzeba go opuścić, jeśli nie da się go zreperować”.
Ten „news” dotyczy najprawdopodobniej tego budynku, co potwierdzałby fakt że brykietownia firmy „Handelsgesellschaft Caesar Wollheim „ znajdowała się w pobliżu. Jej zdjęcia i historię poznać można w tym artykule.
22 Kwietnia 1909 roku numer 90.
Zaborze O.S. Kaiserl. Postamt u. Kronprinzenstr.
Arthur Kempski, Zaborze.
Tą pocztówkę wydał również Arthur Kempski, wysłano ją w 1904 roku z zaborzańskiej poczty.
Zaborze O.-S. Kaiserl. Postamt.
Verlag Felix Kasprzyk’s Filiale, Zaborze O.-S.
Pocztówka nadana z Zabrza w kwietniu 1912 roku. Zatytułowana: Zaborze – Cesarska Poczta. Ten napis”Kaiserliches Postamt” widniał nad wejściem do budynku.
Oficjalny szyld Poczty Cesarskiej w ok. 1900 roku
Gazeta „Katolik Codzienny” w styczniu 1925 roku donosiła że mieszkańcy Zaborza skarżą się na niedogodne położenie poczty. Faktem jest że leżała ona bardzo daleko od ludnych Zaborza-Wsi i koloni A i B. (Kolonia A – ulica Wolności i okolice, kolonia B, to półkole ulic Piotra Skargi i Józef Lompy z przyległościami).
Zarząd poczty proponował gminie Zaborze korzystną pożyczkę na wybudowanie nowego siedziby, którą potem by poczta wynajęła.
29 Stycznia 1925 roku numer 23.
W momencie pojawienia się tej notatki decyzji gminy jeszcze nie było, ale ten urząd pocztowy niemieckiej „Reichspost” zamknięto 31 marca 1928 roku. Tą datę podał mi uprzejmie pan Waldemar Domogalla, znawca dziejów poczty w Zaborzu i Porembie
Oficjalny szyld Poczty Rzeszy z ok. 1923 roku.
Zaborze O.-S. Kaiserl. Postamt.
Verlag A. Kempsky, Zaborze.
To poczta jeszcze cesarska na pocztówce z obiegu w 1913 roku, wysłanej z urzędu w Porembie. W tle widać szyb i zabudowania kopalni „Królowa Luiza” (Königin-Luise-Grube), późniejszego pola „Wschód” (Ostfeld).
Być może poczta skorzystała z propozycji pożyczki od gminy, bo następna (prawdopodobnie) siedziba poczty stanęła przy ul. Wolności 477, między ulicami Wyciska a Lompy. O ile mnie pamięć nie myli to był to niewielki dom z cegły, z piętrem i spadzistym dachem, oddalony kilka metrów od chodnika. Wymieniony jest w książce adresowej dla miasta Hindenburg z roku 1938 jako „Zweigpostamt Hindenburg 6”, podległy poczcie głównej w Zabrzu. Zaborze od 1927 roku stało się częścią Zabrza (Hindenburg O-.S.).
W Zaborzu -Porembie taki sam filialny urząd nr 5 działał w tym czasie przy ul. Wolności 524. Przedtem przemianowano go na „Zaborze2”, w 1941 roku zamknięto. Pierwszy urząd pocztowy w samodzielnej administracyjnie Porembie otwarto 8 kwietnia 1896 roku. Na pieczątce urzędu był napis POREMBA powiat Zabrze (patrze pocztówka powyżej).
Logo poczty Rzeszy ok. 1925 r.
W latach 70 tych (?) zamknięto pocztę w Zaborzu przy ulicy Wolności 477 i potem wyburzono budynek.
Z początkiem lat 80-tych poczta wróciła na teren Poremby, a otwarto ją pod tym samym adresem jak poprzednio, tyle że stał tam nowo wybudowany blok mieszkalny. Urząd Pocztowy Zabrze 6 (Zaborze) zajmował czteropokojowe mieszkanie na parterze bloku przy Wolności 524c.
Jego działalność nie trwała długo i w 1991 roku, na skutek skarg mieszkańców zawieszono działalność placówki, aby w 1994 roku ostatecznie ją zamknąć.
W 1996 roku w nowej siedzibie przy ulicy Kalinowej 7 otwarto UPT Zabrze 6.
Opracował: Andrzej Dutkiewicz. 01.06.2020
Źródła: „150 lat poczty w Zabrzu”. Wilhelm Kowolik. Narodowa Oficyna Śląska. Zabrze 2005.
Artykuły z archiwum prasowego Śląskiej Biblioteki Cyfrowej, które nadesłał Rafał
Tylenda. Serdecznie dziękuję.
Wiadomości uzyskane od mieszkańca Zaborza Waldemara Domogalli.
Wspomnienia mieszkańców Zaborza i Poremby, oraz własne.
K. Simon J. Kohlstrung. E. Titz: „Die Post in Hindenburg” Bahnpost.
Szyldy poczty niemieckiej: http://de.wikipedia.org/
Wszystkie te archiwalne pocztówki pochodzą z kolekcji Włodzimierza Wysockiego który kolekcjonuje je już ponad 20 lat, w jego posiadaniu jest około 700 egzemplarzy. Były wystawione w Galerii Muzeum Miejskiego Cafe Silesia w od 14 marca do 5 maja 2019 roku.
Dzięki jego uprzejmości i ogromnej pomocy pani Urszuli Wieczorek z Muzeum Miejskiego w Zabrzu możemy je tu wszystkie zobaczyć, za co serdecznie im obu dziękuję.
Andrzej Dutkiewicz.
Klicke hier, um Ihren eigenen Text einzufügen
