Zabrzańska synagoga. Jedna z tych świątyń w Zabrzu która już nie istnieje i nie postawiono na jej miejscu nowej (inne to kościół Niepokalanego Serca NMP przy ul. Trocera i ewangelicki kościół „Królowej Luizy” w Zaborzu przy ulicy Lompy).

Budowano ją w latach w latach 1871-1873 pod kierownictwem mistrza murarskiego Josepha Kreisa. Poświęcenie odbyło się 2 kwietnia 1873 r. Potem w latach 1898 powiększono ją i w 1909 przemalowano, wybudowano chór i założono instalację elektryczną.

Słowo „Synagoga” pochodzi od greckiego pojęcia sinagein , oznaczającego gromadzących się ludzi, jak i miejsce w którym się zbierają. Ta zabrzańska mieściła się u zbiegu ob. ulic Karłowicza i Brysza, do której zwrócona była frontem. Tyłem przylegała do placu drzewnego kupca Schierokauera, na którego miejscu otwarto w 1928 roku Miejską Szkołę Średnią, późniejsze I Liceum Ogólnokształcące. Zbudowano ją w stylu zwanym „Rundbogenstil”, czyli styl arkadowy. Inspiracją jego powstania była architektura romańska i mauretańska.

Spłonęła w czasie urządzonej przez nazistów tzw: „Nocy Kryształowej”, podpalona przez brygade SS-Standarte 23 „Oberschlesien” nocą 9/10 listopada 1938 roku. Te sam los spotkał również bożnice w sąsiednich Gliwicach i Bytomiu.

Na jej miejscu znajdziemy dzisiaj pamiątkową tablicę o treści: „Pamięci Gminy Żydowskiej Zabrze (Hindenburg) unicestwionej przez niemieckich nazistów w czasie Holocaustu. W tym miejscu stała zbudowana w 1872 roku synagoga spalona w Noc Kryształową 9/10 listopada 1938 roku”.

Miejsce po tej świątyni do dziś pozostaje puste.