Muzeum – przedmioty
W.Schmeka-wytwórnia lemoniady i hurtownia piwa z Zaborza. Butelka i historia.
Butelka z brązowego szkła o wysokości 27 cm, średnica podstawy to 7 cm. Klasycznie zwężająca się ku górze. Zamknięcie z ceramicznym korkiem (bez sygnatury). Na spodzie znajdziemy napis „0,5L E7” co oznacza pojemność oraz rodzaj butelki. Z boku widnieją napisy HINDENBURG OS, WILHELM SCHMEKA oraz numer telefonu Fernspr.2317.
Właścicielem butelki jest Piotr Herszowski.
Kim zatem był Wilhelm Schmeka?
Urodzony 21.03.1882 w ówczesnym Pitchen (Byczyna). Do Zabrza, a dokładniej Zaborza przybył około roku 1910 . Na początku swej działalności prowadził restaurację przy Friedrich- Wilhelmstrasse 12 (ul.Kraszewskiego) w Zaborskiej kolonii B. Już w kwietniu 1911 roku nabywa od Johana Kunherta wytwórnię wód mineralnych i lemoniady.
W nazwie firmy pozostaje jednak nazwisko jej dotychczasowego właściciela aż do 1933 roku.
Przykładem tego jest ta butelka z nazwiskami obu właścicieli, której właścicielem jest Jakub Jakubik. Serdecznie dziękuję za to uzupełnienie.
1.
2.
3. Kuhnert i Schmeka.
4. Wzór urzędowo zastrzeżony.
Siedziba znajdowała się przy tej samej ulicy pod numerem 4. Był to piętrowy budynek z dwuspadowym dachem. Dom był otynkowany i otoczony niewysokim płotem. Między piętrami znajdował się szyld „Wilhelm Schmeka Naturella Werk und Biergrosshandlung” (Fabryka Naturelli i Hurtownia Piwa). Oprócz wymienionej wcześniej produkcji wody i lemoniady W. Shmeka sprzedawał też importowane piwo. Przedstawiona butelka jest prawdopodobnie właśnie po piwie co zdradza nam pojemność, kolor szkła, oraz brak sygnatury na korku. Wilhelm Schmeka zmarł w roku 1933, a interes przejęli jego żona Margarete i syn Kurt.
Informacja prasowa o zakupieniu wytwórni przez Wilhelma Schmeke. Der Oberschlesische Wanderer nr 83 z 1911 roku (11 kwiecień).
Klepsydry z Der Oberschlesische Wanderer 23 czerwiec 1933.
W „Deutscher Reichsanzeiger” z 27 lipca 1933 roku znajdziemy wpis że w rejestrze handlowym zapisano 19 lipca iż firma „Mineralwasserfabrik und Naturellawerk Johan Kuhnert” nazywa się od teraz „Mineralwasserfabrik und Naturellawerk Wilhelm Schmeka”, a jej właścicielką jest Margarete Schmeka ur. Otto w Hindenburg O.S. , która swemu synowi Kurtowi udzieliła pełnomocnictwa do prowadzenie firmy.
Reklama w książce adresowej z 1928 r.
Reklama w książce adresowej z 1928 r.
W marcu 1939 roku firma po raz kolejny zmieniła właściciela a została nią rodzina Lorenz która przeprowadziła ją na ulicę Krugstrasse 15 (Bogusławskiego) w sąsiedztwie. Tylko ten jeden dom stoi do dziś.
Artykuł ten jest kontynuacją historii opisanej przez śp. Dariusza Guza który znajdziecie tutaj:
https://historia-zabrza.pl/wytwornia-wody-mineralnej-johann-kuhnert-z-zaborza-b/
Podziękowania dla Muzeum Miejskiego w Zabrzu za bezcenne informacje.
Opracował Piotr Herszowski.
Eksponaty: Piotr Herszowski i Jakub Jakubik.
12.05.2021
