Stowarzyszenia Społeczne

Liga Morska. Obwód Zabrze

Zabrze i morze? Tak! Mieliśmy nie tylko dwa statki pełnomorskie noszące imię naszego miasta. Już w 1946 roku, być może wcześniej, wznowiła w Zabrzu swą działalność polska „Liga Morska”. W kraju reaktywacja przedwojennej jeszcze organizacji nastąpiła, pod kuratelą nowej komunistycznej władzy, już 20 października 1944 roku w Lublinie.

Członkowie Ligi Morskiej w galowych mundurach na ul. Dworcowej

Członkowie Ligi Morskiej na tle zieleńca, przy schodach na ul.Dworcowej.

Zabrzańskie ślady „Ligi” którymi dysponujemy nie są bogate. To kilka zdjęć Mariana Jędrzejczaka, zaproszenie na poświęcenie sztandaru, sam sztandar i plakat zapraszający na zabawę. Zobaczyć można je w Muzeum Miejskim w Zabrzu, a ostatnio prezentowane były na wystawie „Tęsknoty Górnoślązaków za morzem” w Galerii Silesia.

Na pierwszym ze zdjęć widzimy członków Ligi w galowych mundurach na ul. Dworcowej. W tle widoczny jest plac Wolności. Pierwszy z lewej stoi Daniel Balcarczyk, który był właścicielem restauracji „Obywatelska” (dawna „Cafe Silesia” obecnie galeria Muzeum Miejskiego) przy ulicy 3-go maja 6. gdzie odbywały się spotkania członków zabrzańskiego oddziału. Na drugim zdjęciu ci sami panowie pozują na tle prawdopodobnie zieleńca znajdującego się tuż obok, przy wiadukcie nad torami.

Plakat Liga Morska

Na plakacie z godłem organizacji zaprasza się na kawę i tańce w restauracji gdzie spotykali się zwykle ci entuzjaści morza, a całkowity dochód z imprezy przeznaczony był na ufundowanie sztandaru dla Obwodu Ligi.

Impreza musiała być udana, gdyż ufundowany sztandar zobaczyć można dziś w Muzeum Miejskim.

Jest tam również adres siedziby Zarządu Obwodu przy ulicy Karłowicza 7, na drugim piętrze. Było to prawdopodobne w mieszkaniu przewodniczącego Stanisława Mendewskiego.
Daniel Balcarczyk, ówczesny właściciel restauracji „Obywatelska” był dziadkiem Mariana Jędrzejczaka, któremu serdecznie dziękuję za udostępnienie tych wspaniałych pamiątek.

Poczta Polska – Liga Morska

W jego archiwum znalazły się również znaczki Poczty Polskiej z których dodatkowy dochód zasilał kasę Ligi Morskiej. Wydano je z okazji 25 rocznicy jej powstania.
Historia tamtej „Ligi Morskiej” zakończyła się 10 maja 1953 roku przyłączeniem tej półmilionowej organizacji do „Ligi Przyjaciół Żołnierza”.
W grudniu 1980 na II. Kongresie Kultury Morskiej w Gdyni reaktywowano Ligę Morską, a od 1999 roku nazywa się „Liga Morska i Rzeczna”.

Dzięki pani Urszuli Wieczorek z Muzeum Miejskiego zobaczyć możemy również zaproszenie na poświęcenie sztandaru i jego fragmenty które sfotografował  Marian Jędrzejczak.

Sztandar Ligi Morskiej w Zabrzu.

Sztandar Ligi Morskiej w Zabrzu.

Zaproszenie wystawiono na Chór Męski im. Alfreda Stadlera w Zabrzu. Wiadomości o tym chórze są bardzo znikome. Powstał na przełomie 1945 i 46 roku. Jednym z jego członków był pierwszy dyrektor Muzeum Miejskiego pan Kazimierz Żurowski. W 1946 roku przez kilka miesięcy w jego mieszkaniu w budynku muzeum (Plac Krakowski 9) odbywały się próby tegoż chóru.

Ośrodek Sportów Wodnych

Liga zorganizowała również „Ośrodek Sportów Wodnych” w mieście. Niestety nie znamy jego dokładniej lokalizacji. Istnieją przypuszczenia że był on w okolicach „Parku Motocross” między Zandką a Biskupicami.

​Więcej o historii tego stowarzyszenia przeczytać można na stronie „Liga Morska i Rzeczna”. www.lmir.pl

Zdjęcia i wiadomości:  Urszula Wieczorek  i  Marian Jędrzejczak.       Opracował: Andrzej Dutkiewicz.