Butelki z wytwórni wody mineralnej „Neptun” HUGO GRÜNBERGER w Zaborzu ul. Lompy.

Muzeum – przedmioty

Butelki z wytwórni wody mineralnej „Neptun” HUGO GRÜNBERGER w Zaborzu ul. Lompy.

Oryginalne butelki z hurtowni piwa (Biergroßhandlung) i wytwórni wody mineralnej (Mineralwasserfabrik) „Neptun” HUGO GRÜNBERGER w Zaborzu ul. Lompy .

Butelka wykonana z zielonego szkła. Wysokość butelki 27,0 cm, średnica podstawy 7,0 cm. Na wysokości 15,0 cm zaczyna się zwężać tworząc szyjkę. Średnica wylotu 3,0 cm. Butelka zamykana zamknięciem kabłąkowym. Niestety zamknięcie jest niekompletne.
Od góry umiejscowione są napisy:
EIGENTUM DER BIERGROSSHANDLUNG
HUGO GRÜNBERGER
G.m.b.H.
ZABORZE O.-S.

„Neptun” HUGO GRÜNBERGER

MIN-WASS-FABRIK NEPTUN
HUGO GRÜNBERGER

GESETZL. GESCHÜTZT
No 142210

Grünbergers Brause.

Butelka wykonana z przeźroczystego szkła. Wysokość butelki wraz z zamknięciem 23,0 cm. Średnica podstawy 5,5 cm. Butelka od dołu zaczyna się rozszerzać osiągając największą średnicę 8,0 cm. Później ku górze przechodząc w szyjkę. Na wysokości 17,0 cm butelka posiada poprzeczny garb. Średnica wylotu 2,0 cm.
Od góry na butelce znajdują się napisy:
Grünbergers Brause
GESETZL. GESCHÜTZT
No 142210
MIN-WASS-FABRIK NEPTUN
HUGO GRÜNBERGER
ZABORZE
GESETZL. GESCHÜTZT No357150
Butelka zamykana zamknięciem dźwigniowym. Na tzw. porcelance napis koloru pomarańczowo czerwonego :Zaborzer Mineralwasserfabrik NEPTUN,
Na tzw. „dupce porcelanki” napis: AKT. GES. FÜR GLASINDUSTRIE DRESDEN.
Zamknięcie to zostało opatentowane w 1877 roku przez Hermanna Grauel’a z Magdeburga, 19 lat później Otto Kirchhof z Burgstädt poprawił to zapięcie i zgłosił do urzędu patentowego. Patent otrzymał 15 lipca 1896 roku. Zapięcie takie używane jest również w czasach dzisiejszych do zamykania słoików.
Na stronie http://www.bildarchiv-neumann.de/Siemens_Glas.htm można przeczytać informacje o historii producenta tej „porcelanki”.

HUGO GRÜNBERGER

Zaborzer Mineralwasserfabrik NEPTUN

MIN-WASS-FABRIK NEPTUN
HUGO GRÜNBERGER
ZABORZE

Butelka wykonana z zielonego szkła. Wysokość butelki wraz z zamknięciem 23,0 cm. Średnica podstawy 5,5 cm. Butelka od dołu zaczyna się rozszerzać osiągając największą średnicę 8,0 cm. Później ku górze zaczyna się zwężać, przechodząc w szyjkę. Na wysokości 17,0 cm butelka posiada poprzeczny garb. Średnica wylotu 2,0 cm.
Od góry na butelce znajdują się napisy:
INHALT
ERZEUGNIS DER ZABORZER
MINERALWASSERFABRIK
NEPTUN
HUGO GRÜNBERGER
GES. GESCH. No 357150
Butelka zamykana zamknięciem dźwigniowym. Na porcelance napis koloru pomarańczowo czerwonego :Zaborzer Mineralwasserfabrik NEPTUN,
Na „dupce porcelanki” napis: AKT. GES. FÜR GLASINDUSTRIE DRESDEN.

ZABORZER
MINERALWASSERFABRIK
NEPTUN

Jeszcze jedna butelka z ZABORZER MINERALWASSERFABRIK NEPTUN którą otrzymaliśmy od jednego z czytelników.

Wielki Koncert.

Pierwszą informację o Hugo Grünbergerze znalazłem w gazecie Der Oberschlesische Wanderer nr 6 z 1904 roku. Pojawia się w niej ogłoszenie o koncercie, który odbędzie się 10 stycznia 1904 roku w odnowionej sali Grünbergera na Zaborzu B. Koncert rozpocznie się o godzinie 19.30. Koncertować będzie orkiestra Königlichen Berginspektion Bielschowitz. Wejście kosztuje 30 Pfg. Ogłoszenie informuje także, że sala jest dobrze ogrzewana.

Następną informację znalazłem w gazecie Górnoślązak nr 81 z 7 kwietnia 1908 roku. Pojawia się w tej publikacji informacja, iż należy on do zarządu patriotycznego „Arbeitferajnu”. Poniżej wycinek z Adressbuch für Zabrze mit Einwohner Verzeichnis von Biskupitz, Borsigwerk und Zaborze wydanej w 1910 roku skąd wiadomo iż Hugo Grünberger – właściciel domu i oberżysta mieszka w Zabrzu Zaborzu przy Krugstrasse 79 (ul. Lompy).

Krugstr. 79

W Gazecie Robotniczej nr 22 z 1912 roku pojawia się ogłoszenie o prowadzeniu na Zaborzu przez Hugo Grünbergera firmy zajmującej się destylacją, prowadzeniem restauracji, fabryki wody selterskiej i składu piwa.

W Gazecie Robotniczej nr 22 z 1912

W książce adresowej Adresbuch für Zabrze mit Einwohner Verzeichnis von Bielschowitz, Mikultschütz und Zaborze wydanej w 1912 roku w dalszym ciągu Hugo Grünberger posiada firmę w Zabrzu Zaborzu przy Krugstrasse 79 (ul. Lompy). W książce adresowej Adresbuch Zabrze 1914 firma zlokalizowana jest przy Krugstrasse 1 (ul. Lompy).

Krugstr. 1

Der Oberschlesische Wanderer nr 215 z 1917

W gazecie Der Oberschlesische Wanderer nr 215 z 1917 roku znajduje się informacja,że dwaj synowie Hugo Grünbergera Louis, który był kapralem (Unteroffizer) oraz Max , który był starszym szeregowcem (Gefreiter) otrzymali krzyż żelazny II klasy.

W gazecie Der Oberschlesische Wanderer nr 1 z 1918 roku Hugo Grünberger składa mieszkańcom miasta życzenia wszelkiej pomyślności w Nowym Roku.

Hugo Grünberger und Familie.

W gazecie Der Oberschlesische Wanderer nr 265 z 15 listopada 1922 roku pojawiło się kilka nekrologów informujących o śmierci Hugo Grünbergera. Poniżej zamieszczamy nekrologii oraz ich treść.

Stowarzyszenie producentów wody mineralnej.

Nagle i niespodziewanie odszedł od nas w Obernigk w najlepszych swych
latach drugi przewodniczący naszego zrzeszenia Pan Hugo Grünberger
Aktywny jego członek od samego powstania i członek zarządu.
Naszym honorem jest czcić pamięć o nim. Stowarzyszenie producentów wody mineralnej.
Scharia i Schmecka.
Pogrzeb odbędzie się w czwartek o 3.30 po południu we Wrocławiu.

Nagle i niespodziewanie odszedł od nas nasz kochany i sprawiedliwy właściciel i gospodarz domu Pan Hugo Grünberger w wieku 52 lat. Straciliśmy w nim człowieka o dobrym i sprawiedliwym charakterze który zasłużył na wdzięczną i długą pamięć.
Zaborze, 15 listopad 1922 rok.
Lokatorzy domu przy Brojastrasse 36 (ul. Lompy).

Zaborze, 15 listopad 1922 rok.

Dorothea Grünberger

Dziś w nocy zmarł nagle po krótkiej ciężkiej chorobie mój ukochany mąż, nasz opiekuńczy ojciec, teść, dziadek, brat szwagier kupiec Hugo Grünberger w 53 roku życia.
Z głębokim bólem w imieniu rodziny Dorothea Grünberger z domu Böhm.
Breslau, Obornigk, Zaborze 14 listopad 1922 rok.
Pogrzeb w czwartek po południu z kaplicy cmentarza żydowskiego Wrocław-Cosel.

Głęboko wstrząsnęła nami wiadomość o śmierci naszego szanownego szefa Pana
Hugo Grünberger’a z Obernikg. Zmarły zawsze troszczył się o pomyślność swych pracowników i na zawsze zachowamy wdzięczną o nim pamięć.
Zaborze, 14 listopad 1922 rok.
Pracownicy firmy Hugo Grünberger Zaborze.

Pracownicy firmy Hugo Grünberger Zaborze.

Ernst Skrobek z żoną.

Dziś rano zmarł nagle nasz wielce szanowny szef
Pan Hugo Grünberger z Obernikg.
Jego zacny charakter i pomocne usposobienie zapewniły mu nigdy nie przemijającą nasza pamięć.
Zaborze, 14 listopad 1922 rok
Ernst Skrobek z żoną.

W gazecie Der Oberschlesische Wanderer nr 266 z 1922 roku zamieszczono nekrolog:

Silesia Beuthen

Nagle i niespodziewanie zabrała śmierć naszego ukochanego i serdecznego kolegę, byłego kolarza Pana Hugo Grünbergera
Wspominamy w żałobie prawego szanowanego człowieka, o którym pamięć pozostanie wśród nas nieskalana.
Bytom, 15 listopad 1922 rok.
W imieniu weteranów klubu Silesia Beuthen Paul Gowik.

Der Oberschlesische Wanderer nr 268 z 1922 roku zamieszcza nekrolog:

Zmarł nasz zasłużony i sprawdzony członek, kupiec
Hugo Grünberger
Jego imię będzie w naszym klubie niezapomniane
Der Turnverein „Vörwarts” Zaborze.

Turnverein „Vörwarts” Zaborze

Autor: Dariusz Guz. Eksponaty ze zbioru autora. Tłumaczenia tekstów nieoceniony: Andrzej Dutkiewicz.
Na stronie Muzeum Miejskiego w Zabrzu ze Słownika Żydów w Zabrzu można uzyskać wiele informacji dotyczących zabrzańskich żydów. Wśród nich jest także informacja o oberżyście Hugo Grünbergerze.
Strony internetowe:

http://www.muzeum-miejskie-zabrze.pl/grnberger-hugo-heimann.php 16.10.2016. 10.00),
http://www.bildarchiv-neumann.de/Siemens_Glas.htm (29.10.2016. 15.00),
Strona Śląskiej Biblioteki Cyfrowej, z której wykorzystano fragmenty zamieszczone w czasopismach oraz książkach adresowych.
Mój podziw dla pracowników, dzięki którym mogę poznawać historię mojej małej ojczyzny jest nieskończony. Serdecznie dziękuję.