Zdjęcia powojenne-Zabrze
Osiedle Tatarkiewicza w latach realnego socjalizmu
Dzięki Kazimierzowi, Stanisławowi i Łukaszowi Zawadom cofniemy się teraz o 3 1/2 dekady wstecz na osiedle Tatarkiewicza, w lata realnego socjalizmu.
Poniższe zdjęcia zrobił wiosną 1983 roku Kazimierz Zawada, a opisali je jego synowie Stanisław i Łukasz, oraz Michał Wiejak. To typowe socjalistyczne „blokowisko” wygląda dziś odstraszająco, ale ten wielki teren budowy był zawsze wielkim i wspaniałym placem zabaw dla dzieci które tam dorastały. Zaś nowe mieszkanie z centralnym ogrzewaniem, wielkim marzeniem dorosłych. Budowane przy ulicy Waryńskiego osiedle roboczo nazywało się „Curie-Skłodowskiej II” i dopiero później otrzymało imię Tadeusza Kotarbińskiego, patrona jednej z położonych tam ulic. W świadomości wielu mieszkańców utrwaliła się nazwa „na Waryniolu”, powstała po zmianie nazwy ulicy Ludwika Waryńskiego na Frańciszkańska, wbrew woli mieszkańców wyrażonej w stosownej pisemnej petycji, „chyłkiem i po ćmoku”. Waryński był założycielem pierwszej polskiej partii socjalistycznej „Proletariat”, a jego portret widniał na 100-złotowym banknocie.
1
1a
W tle widoczna jet szkoła podstawowa nr 25 (Kotarbińskiego 18) w budowie. Otwarto ją we wrześniu 1984 roku. Ten wielki blok za szkołą był wojskowy, to znaczy że znakomita większość mieszkańców to były rodziny członków Ludowego Wojska Polskiego.
2
Czteropiętrowy blok z prawej strony zdjęcia to Tatarkiewicza 13.
2a
2b
3
3a
Dwa bloki przy ulicy Tatarkiewicza 8 i 2. Koło bloku 2 stoi jeszcze stary familok z ulicy Grunwaldzkiej, wkrótce potem zburzony. Hala z czerwoną ścianą to wymiennikownia ciepła.
4
Ulica Tatarkiewicza. Jeden z bloków należał do spedycji PKS i w okolicy zawsze stało kilka ciężarówek. Widać też jedną „Syrenkę” i prawie żadnych innych aut. Te kilka które należały do nielicznych, znajdowały zazwyczaj miejsce pod samym blokiem.
Ulica Grunwaldzka pod blokiem przy Tatarkiewicza 1, w tle bloki Tatarkiewicza 2, 6 i 8.
5
6
7
Tu widać jeszcze stare zabudowania gospodarcze, wkrótce potem zburzone.
Tył bloku przy ulicy Tatarkiewicza 8.
8
9. Panorama.
Przy Tatarkiewicza 8, pod liną wysokiego napięcia widoczne drzewa, które zostały ścięte w latach 80tych. I na koniec panorama osiedla. (9)
Całe to osiedle zwane także”Kotarbińskiego” powstawało w trzech etapach od wczesnych lat 70-tych.
1. Osiedle Gazobudowy składające się z 4 budynków mieszkalnych, szkoły zawodowej, hotelu robotniczego i kompleksu boisk sportowych łącznie z pełnowymiarowym boiskiem piłkarskim. Ówczesna ul. Waryńskiego kończyła się wtedy na skrzyżowaniu z ul. Skłodowskiej-Curie. Michał Wiejak który miaszkał tam od 1976 r. przez pierwsze dwie zimy przez okno oglądał polowanie z nagonką na zające. W latach 1978-1979 mniej więc rozpoczęto budową drugiego etapu.
2. Przedłużono ul. Waryńskiego do ul. Gdańskiej i rozpoczęto budowę schodkowych „wieżowców”, przedszkola i szkoły, po lewej stronie ul. Waryńskiego.
3. Po roku 80 tym rozpoczęto budowę trzeciej części osiedla składających się głównie z bloków czteropiętrowych której swego rodzaju osią jest linia wysokiego napięcia i dwie jezdnie ul. Tatarkiewicza i to z budowy tej części osiedla są powyższe zdjęcia.
Zdjęcia: Kazimierz Zawada (wiosna 1983).
Komentarz: Stanisław Zawada, Łukasz Zawada i Michał Wiejak.
Opracował: Andrzej Dutkiewicz. 18.08.2017
